Бемор, 1925 й.т., клиникага ИНСУЛИНГА БОҒЛИҚ ШАКАРЛИ ДИАБЕТ (ИЗШД), оғир кечиши, вазн йўқотиш, қийин кечаётган трофик яра (ўнг оёқ кафтда), диабетик нефропатия ташхиси билан қабул қилинди.
Қўшимча касаллик: мия томирларининг атеросклерози.
Шикаоятлар:Ўнг оёқда кучли оғриқ, оёқларда шиш, ўнг оёқ кафтда битмаётган яра, чанқоқ, кучсизлик, бош айланиши, қўллар титраши.
Анамнез:Бемор 20 йилдан бери диабет билан касал. Охирги 5 йилда инсулин қабул қилган (32 БИРЛИК/кун, 4 марта – 8-10-8-6). Бир неча марта стационар ва амбулатор даволанган. 1996 йилдан бери ўнг оёқ кафтда трофик яра, 3 марта жарроҳлик амалиёти ўтказилган.
Объектив ҳолат:Умумий аҳволи оғир. Териси ва шиллиқ пардалари оқарган, юзи шишган. Юрак тонлари пасайган, аортада II тон акценти. АД – 140/100. Қорин палпациясида шиллиқ, бираз таранг (метеоризм). Пастернацкий симптому икки томонда ҳам заиф ижобий. Оёқларда шиш, ўнг оёқ кафтда 20х12 см яра, яра крайлари текис, сероз-гнойли ажралма.
Лаборатор-асбобий текширувлар:ОАК: Э – 3,9; Л – 9,2; лимфоцитлар – 44, СОЭ – 22 мм/соат.
Қонда қанд – 12 ммоль/л, сийдикда қанд – 3%.
ЭКГ – миокардда дистрофик ўзгаришлар, чап қорончиқа гипертрофияси.
Кўз таг қисми – фоносклероз, ретина томирларида ангиопатия, артериялар тор, веналар тортилиб кетган, майда веноз томирларда тромбоз, Vis OD/OS 0,6/0,6.
ЭАФ кўрсаткичлари:Лимфа тизими, ўпка, йўғон ичак, асаб тизими меридианларида паст кўрсаткичлар. Қон томирлар, ошқозон ости бези, талоқ, СПЭД ва пешоб пуфаги меридианлари жуда пасайган. Буйрак ва ўт пуфаги меридианларида юқори кўрсаткичлар.
Даволаш (34 кун):- GI умумий – 20 дақиқа + кунига 5 дақиқагача, 18 кун давомида.
- Кейинги 16 кун – RC умумий (1,5х2, 2,5х2, 3х2 мин) ва AF умумий (10-15 мин).
- KL маҳаллий – оёқ кафтида 5-20 мин, ошқозон ости безида 5 мин (2 проекцияда).
- ZB умумий – 10 дақиқа, ҳафтасига 1 марта.
Натижалар:- Трофик яра битди.
- Инсулин миқдори 13 БИРЛИК/кунга туширилди (3 марта – 4-5-4).
- Қонда қанд – 7,2 ммоль/л, сийдикда қанд йўқ.
- ОАК: Hb – 102 г/л, Э – 4,2, Л – 6,8, СОЭ – 16 мм/соат.
- Кўз таг қисми: ретина томирларида ангиопатия, ўртача веналар кенгайиши ва тортилиб кетиш, якка микроаневризмалар. Vis OD/OS 0,8/0,8.
- ЭАФ кўрсаткичлари нормаллашди.
Клиника кузатувлари:Клиникада жами 151 бемор (18 ИЗШД, 133 ИНЗШД) кузатувда бўлган. Ёш оралиғи 12-75 йил, касаллик давомийлиги 25 йилгача. Барча беморларда юқори қон шакари (8,2–20,8 ммоль/л), диабетик нейропатия, микро- ва макроангиопатия (84,6%) кузатилган. 10,6% беморларда трофик яралар, 4% ҳолатда оёқ гангренаси, 8%да замбуруғли касалликлар, 5 эркакда импотенция бор эди.
ИК-терапия:
- Яраларнинг битишини тезлаштириш, микроциркуляцияни яхшилаш, иммун тизимини нормаллаштириш.
- Симпатик ва парасимпатик тизимни меъёрлаштириш, модда алмашинувини яхшилаш, инфекция ўчоқларини бартараф этиш.
- Даволаш 12-24 кун давом этди.
Натижалар:- 7-8-куни умумий аҳвол яхшиланди, чанқоқ ва оғиз қуруқлиги йўқолди.
- 2 ҳафта ичида қонда қанд ИНЗШД беморларда 5,2±2,8, ИЗШД беморларда 8,45±2,4 ммоль/лга тушди.
- Ангио- ва нейропатия 4,6% беморларда бутунлай йўқолди, қолганларида камайди.
- Трофик яралар 100% битди, диабетик гангренага учраган беморларда жарроҳлик ҳажми камайтирилди.
- Замбуруғли касалликлар 100% йўқолди.
- Импотенцияга чалинган беморларда жинсий функция тикланди.
- Кўпчилик ИНЗШД беморлар қанд туширувчи дори истеъмолини тўхтатди ёки дозасини камайтирди.
- 6 ИЗШД беморда инсулин миқдори ўртача 10±5 БИРЛИККА камайтирилди.